Truskawki to niezwykle popularne owoce, które królują na polskich stołach w krótkim okresie wiosenno – letnim. Nie dziwi zatem fakt, iż są jednym z najczęściej uprawianych gatunków owoców. Jednak truskawki to rośliny dosyć wrażliwe – i to zarówno na niskie temperatury, jak i różnorodne choroby, które mogą dotknąć każdą odmianę tych owoców. Najczęstsze przyczyny chorób truskawek to grzyby i wirusy. W niektórych przypadkach wystarczą działania profilaktyczne, natomiast w innych trzeba podjąć odpowiednie kroki zwalczające intruzy.
Choroby truskawek wywołane przez grzyby
Jednym z najczęstszych powodów występowania chorób truskawek są grzyby. Wśród powszechnych schorzeń tego typy można wymienić kilka podstawowych chorób.
1. Szara pleśń
Szara pleśń to powszechnie występująca i bardzo niebezpieczna choroba truskawek, która atakuje wszystkie naziemne organy rośliny – pąki, kwiaty i owoce. Jej najbardziej widocznym objawem jest ciemnienie i zasychanie kwiatów oraz brunatnienie zawiązków owoców. Natomiast na owocach dojrzałych pojawiają się gnilne plamy, które z czasem pokrywają się charakterystyczną szarą pleśnią. Rozwinięta choroba ujawnia się w okresie zbiorów, ale wtedy może być już za późno na jakiekolwiek działania. Dlatego też należy podjąć odpowiednie kroki profilaktyczne. Plantacje truskawek powinny być systematycznie przerzedzane i odchwaszczane oraz podlewane w godzinach rannych. Dodatkowo należy unikać nadużywania nawozów azotowych, które sprzyjają występowaniu pleśni. Skutecznym sposobem zapobiegania rozwojowi pleśni jest podlanie ich zapobiegawczo gnojówką ze skrzypu polnego lub wywarem z łusek cebuli. W niektórych przypadkach można też zastosować chemiczne opryski, które powinny być powtórzone trzykrotnie.
2. Mączniak prawdziwy
Mączniak prawdziwy truskawki to kolejna powszechna choroba truskawek wywoływana przez grzyby. Mączniak atakuje wszystkie organy naziemne truskawki – przede wszystkim liście i zawiązki owoców. Chorobę można rozpoznać po usychających brzegach liści, które zawijają się, a następnie pokrywają brązowymi plamami. Natomiast na dolnej części liści pojawia się białawy nalot, który sprawia, iż owoce tracą wartość spożywczą. Aby uniknąć mączniaka należy sadzić jedynie zdrowy materiał nasadzeniowy (najlepiej odporny na mączniaka), unikać zagęszczenia i zachwaszczenia uprawy oraz ograniczyć nawozy azotowe. W walce z tym grzybem można też stosować opryski siarkowe, które należy rozpylać od połowy czerwca do połowy września.
Inne choroby truskawek wywoływane przez grzyby to przede wszystkim czerwona zgnilizna, biała plamistość i wertycylioza. Wszystkie te schorzenia są trudne do wyeliminowania i zazwyczaj konieczne jest usunięcie wszystkich zaatakowanych roślin.
Choroby truskawek wywołane przez wirusy
Truskawki to rośliny, które mogą być także zaatakowane przez różnego rodzaju wirusy. Jedną z najczęściej występujących chorób wirusowych jest otaśmienie nerwów truskawki, które przez długi okres czasu przebiega bezobjawowo. Jednym z pierwszych objawów jest pojawianie się żółtych konturów na nerwach oraz zwijanie się i marszczenie liści. Ponieważ wirus wywołujący chorobę przenoszony jest przez mszyce, to należy stosować opryski przeciw temu szkodnikowi. Dodatkowo należy usuwać zaatakowane liście lub całe rośliny. Inne choroby wirusowe truskawek to:
– cętkowana plamistość (przebiega bezobjawowo, a jej skutkiem jest drobnienie owoców i spadek plonów),
– żółtobrzeżność liści (objawiająca się drobnieniem i występowaniem plam o silnie zarysowanych brzegach),
– marszczyca liści (objawiająca się nierównomiernym wzrostem, marszczeniem i rozdwajaniem listków).
Jedynym sposobem na walkę z chorobami wirusowymi jest usunięcie i zniszczenie wszystkich zarażonych roślin. Tylko takie działania zapobiegną rozprzestrzenianiu się wirusów. Do ponownego obsadzenia grządek należy wybierać rośliny certyfikowane (od sprawdzonego sprzedawcy) i odmiany jak najbardziej odporne na wirusy.